ارزشیابی توصیفی

به نام خالق زیبایی ها

و اما بر آن شدیم پس از شش سال از اجرای ارزشیابی توصیفی به طور رسمی در در آموزشگاه های مقطع ابتدایی کل کشور ؛نظرات خویش را در این خصوص اعلام داشته تا اساتید ،صاحب نظران،همکاران واولیاء با نقد وبررسی آن نسبت به اصلاح وانعکاس آن به مراجع ذی صلاح در این امر مهم به یاری همکاران ونو نهالان این مرز وبوم بشتابند.لازم به توضیح است که حقیر این نظرات خود را در پاسخ به بخشنامه رسمی آموزش وپرورش به طور سؤال وجواب و تیتر وار ارائه وارسال نموده ام.مستدعی عزیزان ضمن مطالعه دقیق موارد نظرات ارزشمند خویش را ابراز فرمایند.قبلا از همکاری شما کمال تقدیر وتشکر را دارم.

باسمه تعالی
الف-مهمترین آسیب های ارزشیابی کیفی-توصیفی چیست؟
  
1-نداشتن وقت کافی در تنظیم پوشه های کار2-نبود یک دستورالعمل استاندارد  اجرایی یکسان  درمدارس3-عدم توزیع عادلانه فراگیران در کلاس های درس به طوری که در یک کلاس مثلا 35نفر ودر پایه مشابه در آموزشگاهی دیگر 15نفر مشغول تحصیلند این  به نوعی تبعیض وکاهش انگیزه در همکاران را درپی دارد.4-عدم توجیه دقیق مدرسان این شیوه ارزشیابی به گونه ای که هر کدام از آن ها با تفاوت فاحش این روش را تدریس کرده اند؛مثلا یکی گفته تعدادی مدرک به عنوان سند در راستای جوابگویی به اعتراض احتمالی اولیا در پوشه ای ساده به نام پوشه کار نگه داری کنید؛وعده ای دیگرخیلی داغتر برخورد کرده واز اسنادی همچون فهرست محتوا،پوشه های آلبومی شکل گرانقیمت و...صحبت کرده اند.5-غافل ماندن مسئولین اجرایی طرح از اصل هدف (آموزش وفرایند تکوینی آموزش)به طوری که اخیرا برخی از همکاران دچار رفتار پیگمالیون (Pygmalion) یعنی عملکرد مطابق انتظار دیگران شده اند.6-وضعیت بد معیشتی همکاران که به نوعی عدم تمایل به صرف بخشی از وقت آزاد خود به این برنامه رانموده است.

ب-علل به وجود آورنده این آسیب ها کدامند؟

1-بدون مطالعه وبرنامه اقدام به اجرای طرح شده است.2-طرح نیاز به صرف وقت وهزینه ی مالی بیشتری دارد.3-عدم توجه به اصل شایسته سالاری درانتخاب مدیران ومسئولان اجرائی واحد های آموزشی وسایر مسئولین ذی ربط4-جانیفتادن هدف وغافل ماندن از اصل هدف دراین نوع ارزشیابی.5-عدم توجیه کافی معلمان؛مدیران واحدهای آموزشی وبه تبع آن اولیا به طوریکه هنوز اولیا وبیشتر مدیران اصرار به دادن برنامه امتحانی به روش قدیم دارند.6- وجودبرخی تصورات اشتباه از این طرح در ذهن معلمان به طوریکه فکر می کنند روش اشتباه است وآسیب های جدی درآینده به فرگیران وارد خواهد ساخت ودر نتیجه با وسواس وحساسیت بیشتری برنامه  ی ارزشیابی( فاصله ای-کمّی)  خود را به شکل پنهان انجام می دهند وبا اندک تغییری آن را درقالب جدید پیاده می نمایند.7-اشکالات مربوط به نگارش برنامه صدور کارنامه و قبول ومردودی دانش آموزان ؛به طوری که به عنوان مثال اگر دانش آموزی در کلاس اول ابتدایی در دروس املا فارسی،درک مطلب ؛خواندن و ریاضی که مهمترین واصلی ترین دروس این پایه می باشنددر حدصفر باشد در شهریور ماه می تواند به پایه بالاتر ارتقایابد.

پ-راهکارها وپیشنهادات و تجارب سازنده در جهت برون رفت از آسیب ها وبهبود وضعیت موجود:

1-توجیه وباز آموزی همکاران ،مدیران ومسئولین ذی ربط2-توزیع عادلانه فراگیران در کلاس های درس به طوریکه حد اکثر در هرکلاس حدود 15نفر دانش آموز قرار گیرد ودر غیر این صورت اختصاص نیرویی تحت عنوان معلم یار که به کمک همکاران دراجرای این طرح مهم بشتابد.3-اختصاص ساعاتی اضافه تدریس به همکاران که در وقت های آزاد خویش به تنظیم وبررسی پوشه ها وکارهای مربوط به طرح بپردازند4-استفاده از نیروهای متخصص وبا انگیزه ی بالا در سمت های اجرایی واحد های آموزشی ودر سطوح بالاتر5-ایجاد طرز تلقی صحیح در مسئولین ذی ربط و از همه مهمتر معلمان که ارزشیابی جزئی از فعالیتهای فرایند یادگیری می باشد  .6-تدوین دستورالعمل کلی ویکسان در این خصوص به طوری که با اولویت احترام به نظر معلم وحذف موارد کاغذ بازی وکاغذ جمع کنی تا موجبات کاستن از حجم کاری همکاران شود .7-تجدید نظر در تهیه دفتر مدیریت فرایند های کلاسی وخلاصه ومختصر نمودن آن.8-توجه به اصل خود داری از تجمل گرایی واسراف درخرید پوشه های گران قیمت و...

8-تجدید نظر کلی در هدف گزینی کارنامه ها وهمچنین سیستم قبول ومردودی نگارش برنامه ی توصیفی؛به عنوان مثال بسیار اتفاق افتاده است که اولیا دانش آموز با اصرار تقاضای ماندن فرزندش درهمان پایه، علی رغم ارتقا به پایه بالاتر، توسط سیستم بوده است.

9-نظر خواهی از همکاران وارزیابی تکوینی طرح ودخالت دادن نظرات همکاران به دور از هرگونه تعصب وتبعیض در این خصوص. 10-تشویق همکاران موفق در پیاده سازی اهداف آموزشی وتربیتی که از این شیوه به طور مفید استفاده کرده اند.به عنوان مثال نگارنده این نظرات چند سال قبل در یکی از واحد های آموزشی پست آموزگاری درپایه دوم گرفتم پس از آنکه متوجه ضعف دانش آموزان در کلیه دروس شدم به سراغ پوشه ها وکارنامه هایشان رفتم ،آنچنان پوشه هایی تمیز ومرتب وزیبا تهیه شده بودند که موجب تعجب من وهمکاران شده بود؛بدون کمترین اثر آموزشی.

11-تشکیل کمیته ای از همکاران خبره در هر پایه توسط کارشناسان آموزشی ادارت آموزش وپرورش مناطق مختلف جهت تهیه سؤالات آزمون های مداد کاغذی، طبق برنامه زمانبندی دروس .                  من ا...التّوفیق